Konkurs architektoniczno - urbanistyczny na zagospodarowanie terenów zielonych w mieście Wschowa
Gmina Wschowa przystąpiła do przygotowania projektów rewitalizacji parków na terenie miasta. Pierwszy raz w historii gminy zorganizowano konkurs na koncepcję zagospodarowania wytypowanych terenów. Koncepcja podlegała ocenie Sądu Konkursowego, w skład którego weszli specjaliści aranżacji krajobrazu spoza Urzędu Miasta i Gminy Wschowa. Przedstawiamy Państwu wybraną koncepcję wraz
z uwagami Sądu Konkursowego i liczymy na Państwa uwagi dotyczące opracowań.
Parki miejskie— poznaj nowe oblicze
Rewitalizacja terenów zieleni w przestrzeni publicznej miasta Wschowa
Park Wolsztyński
Teren ten znajduje się w północnej części miasta Wschowa przy ul. Wolsztyńskiej; ma powierzchnię
ok. 21 ha. Jest to największy publiczny teren zieleni, który aktualnie pełni funkcję rekreacyjno- sportową dla mieszkańców miasta. Nieopodal parku znajduje się leśna ścieżka edukacyjna "Bluszczowy Szlak". Obszar Parku Wolsztyńskiego obejmuje część spacerowo-wypoczynkową (obszar wzdłuż ul. Wolsztyńskiej do wysokości ul. Morelowej) oraz leśną, obejmującą obszar w okolicy ul. Nowe Ogrody.
W projekcie skupiono się na reprezentacyjnej części parku będącego głównym obszarem użytkowania przez mieszkańców czyli na odcinku od ul. Wolsztyńskiej do miejsca zagęszczenia podszycia lasu.
Projekt zakłada podkreślenie głównego wejścia do parku, które niestety nie jest zlokalizowane osiowo do zabytkowej wieży ciśnień. Na rogu ulic Modrzewiowej i Wolsztyńskiej zaprojektowano zieleniec wokół jednego z istniejących drzew wraz
z dużym oznaczeniem nazwy parku odciśniętej częściowo w betonowej donicy. Od wejścia do wieży ciśnień prowadzi szeroka aleja o nawierzchni z kostki betonowej w kolorze beżowy melanż (analogicznie do tej zastosowanej w pozostałych terenach).
W bezpośrednim sąsiedztwie wieży zaprojektowano okrągły plac wpisany w prostokątny zielenic mający podkreślić istniejący budynek. Jest to jedna ingerencja w zieleń na terenie parku. Na placu przy wieży zlokalizowano okrągłe siedziska oraz stojaki rowerowe. Dalej odtworzono główny ciąg spacerowy w głąb parku (w chwili obecnej widać miejscowe pozostałości kostki kamiennej). Wzdłuż alei przewidziano ławki i oświetlenie parkowe w postaci niskich słupków.
Na zakończeniu alei zlokalizowano główną część rekreacyjną. Składa się ona z drewnianych podestów o okrągłym rzucie „rozrzuconych” pomiędzy drzewami. Znajdują się tu miejsca na ognisko wraz ze stołami i ławkami piknikowymi oraz wiaty piknikowe (analogiczne do tych zastosowanych w parku nad stawami). W obrębie głównego okręgu wypełnionego nawierzchnią piaskową znajdują się powalone drzewa pełniące funkcje siedzisk/elementów zabaw oraz tablice zielonej szkoły, które w przystępny
i atrakcyjny sposób uczą dzieci o drzewach
i zwierzętach żyjących w lesie.
Projekt zakłada wykonanie nasadzeń z krzewów ozdobnych w najbliższym otoczeniu wieży. W części rekreacyjnej przy ławkach i w donicach projektuje się nasadzenia z krzewów cieniolubnych m.in. berberys Juliany, berberys Thunberga odm. Atropurpurea, berberys pośredni odm. Red Jewel, irga Dammera odm. Mooncreeper, dereń kanadyjski, trzmielina Fortune'a, kolkwicja chińska, dereń biały odm. Sibirica, dereń biały odm. Spaethii.
Zalecenia Sądu Konkursowego
- wydzielenie trasy rowerowej, która będzie tworzyć pętlę wokół parku,
- wzbogacenie szaty roślinnej o nowe nasadzenia,
- usunięcie dolnych gałęzi drzew, by otworzyć widok w głąb parku.
Parki przy dawnej fosie
Teren położony jest wokół zabytkowych murów miejskich, ma powierzchnię ok. 4,8 ha. W jego skład wchodzą dwa urządzone tereny zieleni – Park ks. J. Rogalińskiego i Park Waleriusza Herbergera.
Rozwiązania funkcjonalno-użytkowe oraz walory kompozycyjne i przestrzenne zaproponowanych rozwiązań:
Zdefiniowany przez istniejący drzewostan układ przestrzenny samoistnie narzuca przebieg głównego ciągu pieszego, który wskazany jest również do odtworzenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Główny ciąg pieszy o szerokości 3,5m zaprojektowano z drobnowymiarowej kostki betonowej w kolorze beżowy melanż. Kolor ten idealnie nadaje się do mocno zadrzewionych terenów zielonych i pozwala ukryć zabrudzenia od ziemi
i liści. Równa nawierzchnia czołowa kostki nie utrudnia ruchu wózków i rowerów. Wzdłuż ciągu zaprojektowano ławki i kosze miejskie.
Na skrzyżowaniu ciągu pieszego biegnącego dokoła murów miejskich z ciągiem pieszym na kierunku Ratusz- Targowisk Miejskie zaprojektowano skwer
z zieloną makietą starego miasta. Schematyczny układ urbanistyczny odtworzono w postaci formowanych żywopłotów stanowiących kwartały zabudowy, natomiast tereny zielone w postaci kwietników. Główne budynki tj. Ratusz, Zamek, Kościół
św. Stanisława Biskupa i Męczennika oraz dawny kościół ewangelicki pw. Żłóbka Chrystusa przedstawiono w formie granitowych bloków.
Całość skweru domknięta jest trzema trójkątnymi kwietnikami z podłużnymi siedziskami.
Na malowniczym odcinku fosy pomiędzy ul. Bohaterów Westerplatte a ul. Generała Bema zaprojektowano „ogród przy Lwim Mostku”. Historyczne kwietniki odtworzono w formie okrągłych betonowych donic wypełnionych kwiatami. Pomiędzy nimi znajdują się prostokątne kwietniki wypełnione roślinnością o stonowanych odcieniach zieleni, stanowiących tło do kolorowych nasadzeń. W miejscu byłej fontanny zaprojektowano atrakcję wodną w postaci tzw. zamgławiaczy.
Odcinek wzdłuż ulicy Lipowej w bezpośrednim sąsiedztwie Rezydencji Jezuickiej w chwili obecnej jest wygrodzony i pełni funkcję sadu / ogrodu. Koncepcja zakłada przeprowadzenie przez teren głównego ciągu pieszego i zachowanie drzew owocowych oraz uzupełnienie go o funkcję ogrodu ziołowego. Dalszy odcinek stanowiący szeroki, otwarty teren przecięto projektowanym ciągiem pieszym obsługującym również dwa wejścia w obrysie murów miejskich. W części terenu przy murach zaprojektowano komponowany ogród różany, który będzie doskonale wyeksponowany z górnego poziomu starego miasta. Pozostałą część terenu stanowić będzie łąka kwietna, Wysiewem łąk wspieramy nie tylko pszczoły, ale wszystkie owady zapylające, także trzmiele czy motyle – ma to ogromną wartość zwłaszcza w dobie masowego wymierania tych owadów. Łąki kwietne są zupełnie niekłopotliwe – po ich wysianiu wystarczy je raz do roku skosić i pozostawić na terenie, a będą odradzać się co roku. W bezpośrednim sąsiedztwie ul. Głogowskiej projektowany ciąg pieszy połączono z istniejącymi schodami kamiennymi. Istniejący plac zabaw przeniesiono bliżej murów miejskich. Ślepe ściany szczytowe budynków posłużyć mogą jako galeria murali.
Zalecenia sądu konkursowego:
- należy ograniczyć się do jednej głównej trasy spacerowej.
- odtworzenie historycznej fontanny z rzeźbą Flecisty,
- zaproponowanie rozwiązań mających na celu przesłonięcie nieatrakcyjnych części zabudowań gospodarczych przy ul. Herbergera 3,
- stworzenie parkingu przy ulicy Lipowej,
- zmiana usytuowania miejsca wybiegu dla psów,
- uatrakcyjnienie strefy rekreacyjno-wypoczynkowej przy ulicy Głogowskiej,
- zadarnienie niektórych przestrzeni pod drzewami, a także wprowadzenie krzewów zasłaniających nieatrakcyjne widoki i budujących wnętrza krajobrazowe parku.
Park Tysiąclecia
Teren o powierzchni ok. 6,5 ha. Teren obejmuje swoim zakresem dwa kompleksy zieleni położone wzdłuż ul. Obrońców Warszawy, oddzielone od siebie drogą powiatową (ul. Ogrodowa). Jest to teren rekreacyjno-wypoczynkowy, miejsce spacerów i spędzania czasu dla rodzin z dziećmi, niekiedy odbywają się w nim imprezy plenerowe. W parku znajdują się: chodniki z nawierzchni asfaltowej, place zabaw, siłowania, utwardzony plac wykorzystywany do imprez plenerowych oraz mini golf.
Rozwiązania funkcjonalno-użytkowe oraz walory kompozycyjne i przestrzenne zaproponowanych rozwiązań:
Projekt zakłada wzbogacenie funkcji rekreacyjnej terenu. Główną osią projektu jest ciąg spacerowy biegnący dookoła obydwu stawów pomiędzy istniejącymi szpalerami. Oprócz funkcji spacerowej
i rowerowej ciąg ten ma być również trasą do jazdy na rolkach. Wzdłuż toru rozlokowano ławki, natomiast w sąsiedztwie stawów również leżaki miejskie. Pozostałe alejki w parku wykonano z kostki betonowej w kolorze beżowy melanż (analogicznie do tej zastosowanej w obrębie fosy). Część parku
w obrębie ulic Ogrodowej i Dębowej stanowi funkcje rekreacyjne nie tylko dla dzieci ale również dla dorosłych.
Szeroki otwarty plac po drugiej stronie stawu, pomiędzy dwoma szpalerami drzew zaprojektowano jako główny teren rekreacyjno-sportowy. Bezpośrednio przy zachodnim brzegu zbiornika wodnego znajduje się plaża miejska, pełniąca również funkcję boiska do gry w siatkówkę plażową. Wzdłuż plaży zaprojektowano drewnianą promenadę
z leżakami miejskimi oraz okrągłymi zieleńcami wypełnionymi kompozycjami traw ozdobnych. Motyw koła zastosowano również w formie placów zabaw o poliuretanowej nawierzchni bezpiecznej
w różnych kolorach.
Dalszy odcinek parku (pomiędzy ul. Ogrodową a drugim stawem) obramowany szpalerami dorodnych drzew zaprojektowano w formie ogrodu z kwietnikami przedzielonymi ukośnymi alejkami łączącymi obydwa kierunki głównego ciągu spacerowego. Na wschodnim krańcu stawu przewidziano drewniany podest / pomost z widokiem na cały staw, który można podziwiać z drewnianych leżaków miejskich. W projekcie zaproponowano lokalizację parkingu dla działkowców wzdłuż ulicy Obrońców Warszawy na wysokości wejścia na teren działek.
Część parku w obrębie ulic Ogrodowej i Dębowej stanowi funkcje rekreacyjne nie tylko dla dzieci ale również dla dorosłych. Zlokalizowano tu plac zabaw oraz siłownię zewnętrzną. Zniszczony tor do mini golfa przewidziano do usunięcia. Program dla starszych użytkowników uzupełniono o tor do gry w bule, stoły do gry w szachy oraz stoły do gry w ping-ponga. Plac zabaw dla dzieci doposażono. Na zamknięciu głównej osi widokowej i funkcjonalnej zlokalizowano piknikowy pawilon ogrodowy, analogiczny do zastosowanych w dalszej części parku. Na terenie zaprojektowano również ławki i siedziska. Na przecięciu się kilku kierunków ciągów pieszych wytworzono plac z ekspozycją na dwa cenne pomniki przyrody. Na placu znajdą się również pulpity z tablicami informacyjnymi.
Zalecenia Sądu Konkursowego:
- utrzymane otwartej przestrzeni na imprezy plenerowe,
- lokalizacja parkingu w zachodnim krańcu polany, bliżej parkingu,
- strefowy plac zabaw, dla dzieci w różnym wieku,
- rezygnacja z boiska do piłki nożnej i siatkowej,
- polana ma być wielofunkcyjnym terenem zielonym,
- uwzględnienie drogi dojazdowej do prywatnych posesji,
- wzbogacenie parku o nowe nasadzenia,
- stworzenie przystani dla łódek oraz wprowadzenie elementów umożliwiających bezpośrednie zejście na wodę.
Pliki
W załączniku do pobrania karty z wizualizacją i rzutami projektów oraz pełen opis pracy konkursowej i werdykt sądu konkursowego.
Pracę zaprojektowała pracownia architektoniczna ARCHAID, Jacek Szewczyk ul. Ks. Piotra Skargi 15/4,
71-422 Szczecin